Hoe weet je of een paddenstoel eetbaar is?
Identificatie van eetbare paddenstoelen: stap voor stap
De volgende informatie kan niet als basis worden gebruikt voor het eten van paddenstoelen. Paddenstoelen die niet in het artikel worden genoemd, kunnen nog steeds dodelijk zijn. Sommige paddenstoelen kunnen erg giftig zijn. Koop eetbare paddenstoelen altijd op vertrouwde adressen.
Wilde, eetbare paddenstoelen zijn de juweeltjes van het bos. Ze worden door chefs geprezen vanwege hun delicate en hartige smaak. Het verzamelen van paddenstoelen is een praktische vaardigheid die vroeger van generatie op generatie werd doorgegeven. Jammer genoeg is deze vaardigheid in de huidige tijd van supermarkten en fastfoodketens een ondergewaardeerde traditie geworden. Toch kan het identificeren van eetbare paddenstoelen, of wilde paddenstoelenpluk, een interessante en leuke activiteit voor alle leeftijden zijn.
Voor mensen die zich snel zorgen maken, is de angst voor de dood begrijpelijkerwijs een belangrijke motivatie om niet aan deze hobby te beginnen. Als je een beginnende verzamelaar van paddenstoelen bent, kan het lastig zijn om het verschil tussen eetbare en giftige paddenstoelen te zien. Een basisregel is… bij twijfel weggooien. Het is altijd het beste om er 100% zeker van te zijn dat elke paddenstoel goed is gedetermineerd voordat hij in een maaltijd wordt gebruikt.
Om te beginnen is een gids een must-have voor iedereen die geïnteresseerd is in het verzamelen van wilde paddenstoelen voor gebruik in de keuken. Zoek een boek dat over paddenstoelen in uw regio is geschreven door een professionele mycoloog. Een goede gids bevat foto’s van hoge kwaliteit en determinatiesleutels. Een determinatiesleutel is een lijst met beweringen die is opgesteld door naar de kenmerken van paddenstoelen te kijken. Om ‘mycoloogs’, de taal van de mycologen, te spreken is het handig om een overzicht van de gebruikte termen te hebben.
Vaak is het zo dat eetbare paddenstoelen alleen in combinatie met bepaalde bomen groeien (bijvoorbeeld morieljes met tulpenpopulier, cantharellen met hickory of maitake met eik). Om deze reden kunnen de meest enthousiaste verzamelaars van wilde paddenstoelen ook bomen identificeren. Om eetbare paddenstoelen te vinden, moet je vaak eerst hun specifieke partnerboom lokaliseren.
Maitake groeit op eik
Uiteindelijk zult u een paddenstoel vinden en u afvragen of deze eetbaar is. In deze eerste ontdekkingsfase, zijn uw zintuigen belangrijk. Visuele identificatie van kenmerken betreft de grootte, vorm en de kleur van de sporen, evenals de kleuren en textuur van de hoed, stengel en basis. Een paddenstoel kan alleen of in een groepje groeien, of soms vormen veel paddenstoelen samen een cluster of ring. Kijk onder de hoed om te zien of de paddenstoel lamellen, poriën of tanden heeft. Dit wordt het sporendragende oppervlak genoemd.
Houd de paddenstoel met een hand vast, en waai met uw andere hand lucht van de paddenstoel naar uw gezicht. Wees voorzichtig, want sporen zijn allergeen en kunnen allergische sinusitis opwekken in gevoelige neuzen. Was uw handen om eventuele achtergebleven sporen te verwijderen wanneer u een paddenstoel heeft aangeraakt.
De geur van een eetbare paddenstoel kan variëren van die van abrikozen (doodstrompetten) tot die van vis (melkzwammen). Er is zelfs een eetbare paddenstoel die zowel naar kaneelstokken als naar vuile sokken ruikt (matsuke). De zintuiglijke waarneming gaat verder wanneer u de textuur van de paddenstoel bekijkt. Die is misschien slijmerig, ruw, of zacht als zijde. Wat de breekbaarheid betreft kan de paddenstoel bros, buigzaam of vormeloos als een klodder gelei zijn. Let op of er kleurveranderingen optreden wanneer de paddenstoel wordt aangeraakt of gesneden.
Doodstrompetten ruiken naar abrikozen
Om de kans te vergroten om later een onbekende paddenstoel te identificeren moet u in het veld wat aanvullende informatie vastleggen. Noteer de habitat (bijvoorbeeld een mossige stronk in een moeras), de nabijheid van bomen, de weersomstandigheden, het jaargetijde en het type ecosysteem (bijvoorbeeld een bergbos op 1200 m). Het is handig om een mes of schaar in uw mand te hebben om de basis van de paddenstoel op te graven. Probeer zoveel mogelijk grond te verwijderen wanneer de paddenstoel eenmaal uit de aarde is. Maak vervolgens een aantal scherpe foto’s met de paddenstoel in het midden, het liefst meerdere foto’s van de boven-, onderkant en zijkant.
Wanneer u eenmaal thuis bent, maak dan een print van de sporen. Snijd gewoon de hoed af en zet die met de lamellen naar beneden op folie. Zet een glazen pot over de paddenstoel en wacht 24 uur tot de sporen vallen. Droog het specimen vervolgens met een dehydrator in geval microscopisch onderzoek van de sporen nodig is voor identificatie.
Om wilde paddenstoelen te verzamelen moet u rekening houden met hun cyclische aard. Twee dagen na een stevige bui aan het einde van de zomer, bij een milde temperatuur en geen wind, kan het zomaar zijn dat u er veel ziet en binnen een uur tijd een hele mand met zwavelzwammen kan verzamelen. Bij droog weer is er daarentegen misschien geen eetbare paddenstoel te bekennen. Gebruik deze jaarlijkse rustperiode als een gelegenheid om paddenstoelen te onderzoeken voor het volgende oogstseizoen. Blader door oude foto’s en probeer te identificeren wat u ziet.
Grote groep zwavelzwammen
Om meer te leren over het identificeren van paddenstoelen kunt u overwegen om lid te worden van een lokale paddenstoelenclub, zodat u van meer gevorderde paddenstoelenverzamelaars kunt leren. Het vinden van een goede mentor is de snelste manier om mycologische kennis op te bouwen.
Al met al is het leren identificeren van eetbare paddenstoelen een omvangrijk proces. Bereid u voor om boeken te kopen, leer zowel over paddenstoelensoorten als boomsoorten, houd het weer in de gaten, maak aantekeningen, neem prints van sporen, zoek contact met anderen en overweeg om een microscoop te kopen. Het verzamelen van wilde paddenstoelen is een levenslange reis waarbij iedere stap u nieuwe ontdekkingen brengt.
